Bakü’de oynanan 2015 Dünya Kupasında sona yaklaşıyoruz. İlk finalist ilk turda GM Emre Can’ı eleyen Rus büyük usta Peter Svidler oldu. Böyle anlatınca rakibi sakın zayıf sanmayın. Peter Svidler, Hollanda’nın, Nepal asıllı olağanüstü yeteneği GM Anish Giri’yi saf dışı etti. Biraz nüktedan şekilde insanın aklından geçmiyor da değil, belki de Emre, Svidleri yenseydi şimdi finale yükselebilir miydi? İleride neden olmasın, onlar da olur.
Anish Giri ilk oyunu kaybetti ve ikinci oyunda beraberlikle sona erdi. Bu da maçı 1,5-0,5 kaybedip, İstanbul üzerinden Amsterdam’a dönmesine neden oldu. Anish beyaz taşlarla kaybettiği ilk oyundan önce tam 43 maçlık bir yenilmezlik serisi elde etmişti.
Bu maçtan sonra Svidler ilk finalist oldu. İkinci finalist ise, iki oyun da beraberlikle bittiği için 29 Eylül 2015 günü oynanacak olan eşitlik bozma turundan sonra ya Pavel Eljanov olacak ya da Svidler’in Rusya takımından arkadaşı Sergey Karjakin olacak. Her iki durumda da Svidler, Ukrayna’da doğmuş büyümüş bir sporcuyla karşılaşacak ama Karjakin kazanırsa, Rusya Dünya Kupasını tekrar kazanmayı garantileyecek.
Şimdi size Anish Giri – Svidler oyununu Chessbase’de Sgar Shah tarafından özgün olarak yayınlanan yorumdan çevirerek sunuyoruz: Özgün versiyon
[Event "2015 Dünya Kupası"]
[Site "Bakü"]
[Date "2015.09.27"]
[Round "6.1"]
[White "Giri, Anish"]
[Black "Svidler, Peter"]
[Result "0-1"]
[ECO "C92"]
[WhiteElo "2793"]
[BlackElo "2727"]
[Annotator "Sagar Shah"]
[PlyCount "82"]
[EventDate "2015.??.??"]
[EventCountry "AZE"]
{Peter Svidler için ne muhteşem bir zafer! Anish Giri tam 43 partidir
kimseye yenilmiyordu ve Peter bu seriye siyah taşlarla son veriyordu. Ama
oyunu incelediğimizde göreceğimiz gibi, Svidler’in bunu yapmak için
büyük çaba göstermesine gerek yoktu, Giri kendi kendini mağlup etti.} 1.
e4 e5 2. Nf3 Nc6 3. Bb5 a6 {Berlin’in gittikçe popüler olduğuna dikkatinizi
çekerken, Ruy Lopez’in ana devam yolunun oynandığını görmek hoş ve yeni
bir değişim.} 4. Ba4 Nf6 5. O-O Be7 (5... b5 {Svidler’in Karjakin’e karşı
2015 Rusya Şampiyonasında oynadığı hamleydi. Ama bugün oyunun önemini
düşünerek çok daha sağlam bir devam yolu seçiyor.}) 6. Re1 b5 7. Bb3 O-O
8. c3 {Giri’nin Marshall Gambit’ten bir korkusu yok} d6 {Svidler, sağlam bir
savunma oynama stratejisine sadık kalarak, Giri’nin Marshall oynamasına
karşı çıkmıyor} (8... d5 {Svidler, bu konuma ulaştığı 28 oyunun
12’sinde d5 oynamayı tercih etmişti.}) 9. h3 Bb7 {3 dakika
düşünüldükten sonra oynandı. Şunu da eklemek gerekir ki, Svidler bu
konumda olası her devam yolunu daha önce bir kaç kez oynamıştı. – …Na5,
… Re8,…Nb8,…Nd7 ve hatta ….h6 bile.} 10. d4 Re8 11. Nbd2 (11. Ng5 Rf8
12. Nf3 {beraberlik yapmak için çok bilinen bir devam yolu}) 11... exd4 {Bu
devam yolunu rahatlıkla Svidler Varyantı olarak adlandırabiliriz. Çünkü,
Rus sporcu bu devam yolunu tarihte oynamış olan en güçlü satranç
sporcusu. 2015’de iki kez; Motylev ve Yu Yangyi’ye karşı oynamıştı ve her
iki oyun da beraberlikle bitmişti. İlginç olan nokta ise Svidler’in bu
kadar iyi bilmesine rağmen bu hamleyi 12 dakika düşünerek oynamasıydı.
Oysa Giri hamlelerini sanki yıldırım oynar gibi patır kütür yapıyordu.}
(11... Bf8 {ana devam yolunu oluşturuyor. Bu konuma ulaşılan 3050 oyunun
2900 taneisnde aa devam yolu bu hamleydi.}) 12. cxd4 Nd7 13. Nf1 Na5 14. Bc2
Bf6 {İşte bu nedenle Fil f8 karesine gitmiyor bu devam yolunda. Çünkü f6
karesinde daha aktif oluyor. Svidler’in geçmişteki iki rakibi de bu konumda
Fil f4 oynamayı tercih etmişti. Giri bu hamlenin yerine Kaleyi b1’e
oynamayı tercih etti.} 15. Rb1 {Daha önce 5 oyunda bu hamle oynanmıştı.
Giri o kadar hızlı oynadı ki bu hamleyi, herkes bu devam yoluna
çalıştığının farkına varabiliyordu. Fikir b3 oynamak ve Atın c4
karesine gelmesini engellemek.} c5 (15... g6 16. b3 $1 {At a5 karesinde
sıkışmış durumda}) 16. d5 (16. b4 {daha önce Iordachescu tarafından
oynanmıştı, ama şu devam yolu siyahın daha kötü olduğunu göstermiyor}
cxb4 17. N1h2 Rc8 $15 {1-0 (34) Iordachescu,V (2590)-Kjartansson,G (2484)
Kudüs 2015}) 16... Nc4 {b3 oynanmadan önce At e5 karesine gitmek istiyor} 17.
b3 Nce5 18. N3h2 $5 {Çok mantıklı bir hamle. Siyahın alanı az ve
değişim de mümkün değil. e5 karesindeki Atın, beyaz f4 sürdükten sonra
gidebileceği iyi bir kare yok.} Ng6 19. Ng3 Bc8 {Bu fil b7 karesinde hiç bir
işe yaramıyordu, bu nedenle daha iyi bir çapraza yöneldi. Oyunun bu
noktasında Svidler zamanın yaırısını kullanmış durumdaydı, oysa Anish
daha hala açılışta hamle yapıyor gibi rahat bir zamana sahipti.} 20. Rf1 {
Kaleyi f4 karesine gelince, Fil c3 hamlesi artık tempoyla oynanmamış olacak,
şimdi tehdit Ng4.} (20. Ng4 {çok doğal bir hamle gibi görünüyor} Bc3 21.
Rf1 Nde5 22. Ne3 Nf4 23. Nef5 Neg6 {Siyahın konumu herkesin oynamak
isteyebileceği bir konum.}) 20... Nb6 (20... Nde5 21. f4 Nd7 22. Ng4 $36) 21.
Ng4 {Giri’nin oyundaki ilk kendine ait hamle!} Bxg4 22. hxg4 (22. Qxg4 {
konumun ruhunda yok bu hamle} Ne5 23. Qe2 g6 $11 {Siyah kesinlikle iyi bu
durumda}) 22... h6 23. Nf5 Ne7 24. Ne3 {Değişimden kaçınmak hala
mantıklı görünüyor, çünkü beyazın alanı çok iyi} b4 (24... c4 {
karşı oyun yaratmak için başka bir seçenek. Ancak,} 25. bxc4 bxc4 26. f4
$14 {sonrasında beyaz çok daha iyi konumda}) 25. g3 {Kg2 ve ardından Rh1 bu
konumda çok doğal bir devam yolu} a5 26. Kg2 a4 {Svidler vezir kanadında
karşı bir oyun yaratmayı başarıyor ve Beyaz buna rağmen hala merkezde ya
da Şah kanadında çok ciddiye alınır bir üstünlük kuramamış durumda}
27. bxa4 $6 {Bu hamleyi çok beğenemedim. Çünkü hani öyle bir hamle ki
tüm yapısını bozuyor beyazın. Ama Giri kuşkusuz konumdaki değişimin
sonuçlarının farkında ki bu devam yolunu oynuyor} (27. Bd3 axb3 28. axb3
Ra2 29. Re1 $14 {Re2 fikriyle baskıyı gideriyor ve beyaza hafif bir
üstünlük veriyor}) 27... Qd7 28. Qd3 Ng6 (28... Nxa4 {bilgisayar gibi
oynanan bir hamle!} 29. e5 Bxe5 30. Qh7+ Kf8 31. Re1 $44 {Beyaza yeteri kadar
kompanzasyon veriyor. Kaldı ki hiç bir insan vezirin h7 karesine sızmasına
izin vermezdi}) 29. Nf5 (29. a3 {piyon zayıflığından kurtulmak için son
şanstı} Nxa4 (29... bxa3 30. Rxb6 $18) 30. axb4 Ne5 31. Qd2 Nxg4 $13) 29...
Nxa4 {piyon geri kazanıldı. Beyazın şah kanadında atağı yok. Siyah
basitçe daha iyi konumdadır.} 30. Bxa4 Rxa4 {Giri birden çok kez a3 oynama
şansına sahip oldu ve bu şekilde a2 karesindeki zayıf piyondan da
kurtulabilirdi, ama yapmadı. Şimdi bu zayıflığın sonuçlarıyla
yüzleşmek zorunda.} 31. Rh1 Ne7 (31... Rxa2 {Piyonu almanın çok büyük
bir sıkıntısı yok ama Svidler büyük bir olasılıkla şu hamleyi
düşünerek çekindi:} 32. g5 $5 {ilginç bir piyon fedası} hxg5 (32... Bxg5
33. Bxg5 hxg5 34. Qf3 f6 35. Rh2 $40) 33. Qf3 {Qh5 fikriyle birlikte tehlikeli
görünen bir hamle ama doğru bir savunmayla telafi edilebilirdi:} Re5 $1 34.
Qh5 Rxf5 $1 35. exf5 Qxf5 $19) 32. g5 (32. Nxh6+ gxh6 33. Qf3 Bg7 34. Bxh6 Ng6
$19 {ciddi bir atak oluşturmuyor}) 32... hxg5 33. Ne3 Rxa2 {Siyah ikinci
piyonu da kazanıyor. Şimdi beyazın h dikeyini açtığı doğru ama bu
avantajı kullanmanın bir yolu var mı ki?} 34. Bd2 Ng6 35. Nf5 (35. Rh2 Ne5
36. Rbh1 g6 $19 {ve tüm tehditler savuşturuldu}) 35... Ne5 36. Qe2 g6 37.
Nh6+ Kg7 38. Nf5+ Kg8 39. Nh6+ Kg7 {Svidler konum tekrarlayarak 40. hamleye
ulaşıp ek süreyi kazanmak istiyor} 40. Nf5+ gxf5 41. Qh5 Ng6 {Siyah bir
taş ve iki piyon üstte ve şahı gerçekten emniyette. Svidler çok sağlam
bir oyun oynadı, kabul etmek lazım ki Anish kesinlikle gününde değildi.
Bu da kendisine Dünya kupasından elenmeye mal oldu} 0-1
Satranç oyunu görselliğini zenginleştirmek için JavaScript'i aktifleştirmelisiniz.