Isparta’da hakem/il temsilcisi felaketi

Aslında bu olay çok yeni ve yazılacak çizilecek sırada bekleyen bir sürü rezalet var. Ama bunu öne alıyorum, çünkü mağdur olan 8 yaşındaki çocuklarımız. Gece yarısından sonra telefonum çaldı. Saat 02:00 suları… Satranç dolu rüyalarıma, bir satranççı ara verdi.

“Uyuma başkanım, lütfen Turkchess1954 grubundaki yazıyı oku”

dedi.

32 Sporcu çekiliyor

Onur Başar adlı antrenörün paylaşımında, 7-8 Ekim Haftası İlköğretim Haftası Satranç Turnuvasında 5nci turda 8 yaşta oynayan iki sporcunun arasında oynanan maçta mat olduğu, ancak çocukların sonucu yanlış yazarak imzaladığı, yaptıkları itirazlara rağmen sonucun değişmediği yazıyordu.

Onur Başar genç bir antrenör! Daha önce il temsilcisinin yönettiği kulüpte antrenörlük yapıyormuş, ama gına geldiği için kendi kulübünü kurmuş. Hamle satranç adlı bir kulübü var. Üniversite mezunu, mesleği olan, ama satranç aşığı olarak antrenörlük yapıp gül diyarında harikalar yaratan bir kaç kişiden birisi. Kendisiyle bir kez karşılaştım, o zaman turnuvada sporcuydu en az 6-7 yıl olmuştur.

Paylaşımı okudum…

Gece yarısı karabasan gibi geldi… Aylar önce yazmıştım. Isparta İl Temsilcisinin ildeki satrancı yönetemediğini, kifayetsiz hakemlerin düzeylerinin üstünde turnuvalarda görevlendirildiğini belirtmiştim. Sonra adı geçen kişinin Gülkız Tulay’ın Kasım 2016 ayında tekrar başkan olarak atandığı genel kuruldan önce paylaştığı bir kaç mesajı görünce kendisini engellemiştim.

Gülkız Tulay, Isparta’da 4 yıl Özkan Çağlar ile çalıştı. Düzgün ve çalışkan bir arkadaş, ama Özkan ona yağ çekmediği için, başkanlık atamasının ardından yeni bir il temsilcisi görevlendirildi. Gülkız Tulay bu, onun ataması yetmez bir il temsilcisini, il temsilcisinin düzenli olarak sosyal medyada paylaşımlarıyla başkanı desteklemesi önemli bir kriterdir. İyi çalışması yetmez, iyi destek daha önemlidir. Sonucu bu.

Isparta, satrançta kötü yönetilen onlarca ilimizden sadece birisi. “İyi yönetilen var mı?” diye sorduğunuzu duyar gibiyim. Bence var, birkaç il var. Yazmayacağım ki, il temsilcileri mağdur olmasın.

Önce olaya bakalım!

Satranç Kurallarından Bihaber Başhakem ve İl Temsilcisi

Satrancın en temel kurallarından birisi, mat hamlesinin kurallara uygun olması durumunda oyunu anında bitirmesidir.

5.1.1 Oyun, rakibini, mat yapan oyuncu tarafından kazanılır. Mat konumunu yaratan hamlenin Madde 3 ve Madde 4.2-4.7 ye uygun bir hamle olması durumunda, oyun derhal sona erer.

Bunu söz konusu İl Temsilcisinin ve Gülkız Tulay’ın bilmediğine eminim. O nedenle bu yazıyı yazarken, tüm iyi niyetimle hem bu iki kişinin hem de diğer bilmeyenlerin öğrenmesi için kuralı yorumlayacağım.

Oyunun herhangi bir anında, son yapılan hamlenin mat hamlesi olması durumunda oyun derhal sona erer. Ondan sonra bayrak düşsün, sporcu fark etmeyip terk etsin, deprem olsun, yıldırım düşsün önemli değildir. Oyun derhal sona erer! O anda bitmiştir oyun, bu sonra farkına varılsa bile.

Çocukların oynadığı birçok yarışmada bu tür olaylar olabiliyor.  Satranç kurallarında çocuk veya yetişkin ayrımı yoktur. O nedenle kurallar herkese aynı şekilde uygulanır. O nedenle çocuk turnuvalarında daha çok hakem görevlendirilerek, bu tür olayların olduğu anda çözülmesi gerekiyor. TSF’de daha çok hakem görevlendiriliyor, ama hakemlik düzeyleri ve deneyimleri olmadığından bu tür olaylar çok sık oluyor. Hakemler aldıkları ücretle kalıyor, para için hakemlik de bu kadar sonuç veriyor. Her ne kadar il temsilcisi hakemlerin parasız olarak görev yaptıklarını söylese de bunun konuyla bir ilgisi yok. Söz konusu hakemin aday hakemlik sınavının en fazla bir, bilemediniz birbuçuk yıl olduğuna eminim. Şimdi açık baksak, zamanında MHK’de olduğu ve YK üyesi olduğu için eleştirdiğimiz hocaların öğrencisi oldukları ortaya çıkar. Bu konuda bilgisi olan bana ulaştırsın. Merak ediyorum bu arkadaşın aday hakem sınavı hocası ve gelişim-terfi sınavı hocası kim?

Turnuvaya dönersek, başından itibaren rezalet olmuş. Çok sayıda kural ihlali var. Bazı konularda teknik kurulun olaya müdahale ettiğini ve başka yanlışlıkların da yapıldığını biliyorum.  Bunları bir devam yazısında yazacağım. Biz olaya dönelim…

Olayın nasıl geliştiği çok belli.

Sporculardan birisi mat ediyor ama sonuç farklı yazılıyor

Bir sporcu rakibini mat ediyor. Diyelim ki beyaz olsun. Sonuç 1-0… Ama bunlar çocuk. İkisi de hiç bir kötü niyet olmadan 0-1 yazılıyor sonuç. İmzalanıyor. Hakemler de kötü olunca, yani çocukların yazdıkları sonucu anında kontrol etmedikleri için, bu şekilde ilan ediyorlar. Size bir şey söyleyeyim, o hakemlerin birçoğunun matın ne olduğunu bilip bilmediği konusunda kuşkularım var.

Durum anlaşılınca antrenörler itiraz ediyor. İşin ilginci, iki çocuğun antrenörü de aynı kişi. O itiraz ediyor. Ama Başhakem turnuva sonucunu değiştirmiyor.

Kuralın tartışılacak tarafı yok. Açık! Net!

Mat oldu  oyun bitti. Ondan sonra ne olduğunun hiç bir önemi yok. İmzaların önemi yok. Sonuç mattır.

Bunu acemi bir hakem bilemez tabii.

Başhakem Aday Hakem!

Turnuvanın başhakemi bir aday hakem. Sorunumuz başhakemle ilgili değil. Satrançta yanlış karar alan hakem bir gecede meşhur olur. Daha da meşhur etmeye gerek yok! Ama aday hakem nasıl başhakem olur? Sıfatından belli, aday hakem yahu. Yani il hakemi bile değil. Terfi sınavını geçmiş, ama henüz unvan verilmemiş. Kokartı aday hakem. Ama tüm bu süreç 15 ay yok.

Size hakemlerin düzeylerini anımsatayım.

Alttan üste doğru sıralarsak; Aday Hakem, İl Hakemi, Ulusal Hakem, FIDE Hakemi, Uluslararası Hakem…

Bir dakika satranca çok yakın olmayanların aklını buradan okuyorum. Isparta’da milli hakem olmayabilir diyorsunuz, değil mi?

Isparta’da milli hakem var, FIDE Hakemi bile var. Ülkemizin yetiştirdiği en yetkin hakemlerden birisi olan Ender Yalçın Isparta’da yaşıyor. Ama onu görevlendirmezler. Neden? Çünkü doğruları söyler, il temsilcisinin yanlışlarını yüzüne söyler, çünkü benim dostum, çünkü sapına kadar delikanlıdır, satranççıdır, adam gibi adamdır.

Gülkız Tulay okuyun bunları!

Bunların sebebi sizsiniz.

Liyakat önemli değil sizin için, yok ettiniz! Bilgiye karşı duydunuz! Satrançta, sizi alkışlamaktan başka hiç bir özelliği olmayan kişileri il temsilcisi yaptınız.

Bir başka, ilde aday hakem sınavında toplu kopya çekiliyor, resimli olarak belgeliyoruz, MHK’na bildiriyoruz, müsebbibi hala yanı başınızda.

Sonucu budur…

Biz de memnun değiliz ama…

Burdur Open sırasında, Isparta Kulüplerinin yöneticileri, TSF Asbaşkanı Halil Hilmi Darı ile bir araya geliyor. Şikayet ediyorlar il temsilcisini. Yanıt şu: “Bizim de memnun olmadığımız yönleri var, ama değiştirmeyeceğiz. Kendisine destek olun sorunları giderin”

Bunun Türkçesi şu… Başkan kendisini istiyor, yapacak bir şeyimiz yok!

Satranç affetmez! Şimdi düzeltsin senin Başkanın durumu Halil Hilmi…

Başhakem Mağdur Olmuş!

Daha önce dediğim gibi, il temsilcisi hanımefendiyi aylar öncesinde engellemiştim. Midem, Başkana abartılı iltifat mesajlarını kaldırmıyor. Yaşamımda ne bana ne de başkasına tavassut gösteren insanlar içime sinmemiştir. Layık olan da engellemektir.

Onur Başar, 32 sporcusunu turnuvadan çektiğini söyleyince, olay sosyal medyaya düşünce, il temsilcisi yanıt veriyor.

Ben engellediğim ve göremediğim için, beni arayan kardeşimden rica ettim mesajı paylaştı benle.

Mesajı okuyunca insanın içi burkuluyor. Gece çarşaflar yetmedi göz yaşlarıma.

Hakem arkadaş mağdur olmuş. Vah, vah, vah…

Suçlu güçlü olmuş, il temsilcisi aday hakemi baş hakem yapıp, kuralları katledip, 8 yaşındaki çocukların haksız olarak yaşadığı travmayı unutup, utanmadan sıkılmadan kalkıp, hesap soruyor.

“Balık baştan kokar” atasözü durumu açıklıyor.

Özrü kabahatinden büyük. Sporcular bulunamadığı için itiraz kabul edilmedi diyor.

BİLGİSİZLİK! BİLGİSİZLİK! BİLGİSİZLİK!

Bu olay diyelim ki izlediğim bir turnuvada olsun. Yani şimdi benim olayla hiç ilgim olmasa, bunu görsem, ne antrenör ne sporcu olsam, desem ki, “Hakem bey veya Hakem hanım, bu maç mat oldu ama siz yanlış ilan etmişsiniz.” bunu notasyon kağıdında da görseniz. “Sporcu itiraz etmediği için skor yanlış olarak kalır” mı diyeceksiniz?

Pes doğrusu, akla ziyan şeyler bunlar.

Mine hanım, Mine hanım, satranç bu guguk değil, siz bu işleri bilenlere bırakın. Kuralda itiraz falan yazmıyor. O oyun mat olmuş! Bitmiş!

Şimdi bu il temsilcisine birisi çıkıp sormadığı için ben soracağım.

1. Adı geçen baş hakem ne zaman aday hakem oldu?
2. Sınav hocası kimdi?
3. Daha önce kaç turnuvada görev aldı?
4. İlinizde yetkin hakemler varken, neden aday hakemi başhakem olarak görevlendiriyorsunuz?
5. Baş hakemin bu turnuvadaki gözlemci notu nedir?
6. Turnuva gözlemcisi kimdi?
7. Turnuvada bu 32 sporcunun dışında başka bırakanlar oldu mu?
8. Umurunuzda mı?
9. Kuralları neden doğru uygulamıyorsunuz?
10. Size kimse bu kuralları öğretti mi?
11. Satranç kurallarına vakıf mısınız?
12. Hakemin motivasyonunu düşünüyorsanız da, 8 yaşındaki çocukların yaşadığı travmayı düşünmüyor musunuz?

Sporcunun Yaşadığı Travma Ne Olacak?

Beni en çok üzen, büyük bir olasılıkla çocukları olan bir il temsilcisinin, bir annenin, büyük harflerle yani sosyal medyada yüksek sesli olarak ifade edilen şekilde yazdığı şu cümledir.

HAKEMLERİMİZİN SAKİNLİK VE HUZUR İÇERİSİNDE GÖREV YAPMALARINA ENGEL OLUYOR VE HATA YAPMALARINA SEBEP OLUYORSUNUZ. NE HAKKINIZ VAR İNSANLARI BU KADAR HUZURSUZ ETMEYE
VAZGEÇİN

Akla ziyan bir ifade… Bu il temsilcisinin bir dakika kaybedilmeden görevden el çektirilmesi gerekir. Benim şahsi görüşüm budur.

Ben kendisine soruyorum. Küçük harflerle soruyorum!

• Çocukların yaşadığı travma ne olacak?
• 8 yaşındaki bir çocuğun kurallara karşı bir uygulamaya nasıl bakacağını düşünüyorsunuz?
• Sizin çocuğunuz olsaydı aynı durumda ne yapardınız?
• Satranç gibi 400 yıldır aynı kurallarla oynanan bir oyunda, bu kadar bariz bir kural hatasına karşı hangi vicdanla yanlış uygulamayı savunuyorsunuz?
• Olay olmuş, bitmiş, hakem yanlış yapmış, antrenör itiraz etmiş, itiraz yanlıştan sonra olunca nasıl olur da antrenör hakeme hata yaptırır?

Doğrusu Neydi?

En doğrusu, iyi hakemlerin, satrancı ve çocuk psikolojisini bilen il temsilcilerinin, satrancı seven  ve anlayan bir federasyon ve yönetiminin olmasıydı. Retorik olarak bu açıklamayı yapıyorum. Çünkü, iyi hakemler bu tür olayların olmasını engeller. Nasıl? Notasyonu alırken, tahtaya bakar, skora bakar ve yanlış olduğunu görerek (satrançtan anlaması ve mat nedir bilmesi gerekir) hemen müdahale eder. Ama tamam çok kalabalık bir turnuva olsun, hakem sayısı yetersiz olsun.

Olan oldu, şimdi ne yapmak lazım?

İtiraz kimden gelirse gelsin, itiraz olmasa bile sadece hakem bile bunun farkına varsa, satranç kuralları çok açıktır. Mat olmuştur…

Ne zaman farkına varıldığı sadece yapılacak işlemin sürecini değiştirir.

Eğer itiraz süresinden önce yapılmışsa

Kim itiraz ederse etsin, olayda tartışma olmadığına göre hemen sonuç doğru şekilde işlenir.

Eğer itiraz sürecinden sonra yapılmışsa

Hiç fark etmez, satranç oynuyoruz bu iş guguk değil! İl temsilcisi saçmalıyor. Skor hemen doğru olarak işlenir.

Eşlendirme yapılmışsa.

Eğer sonuçlar ilan edilmediyse, hemen skor düzeltilir ve yeni eşlendirme yapılır.

Sonuçlar ve eşlendirme ilan edildiyse, zaman kalmamışsa, bu sonuç bir tur sonra herkesin göreceği şekilde bir duyuruyla düzeltilir. Eşlendirme ilan edildiği şekilde oynanır. Bir sonraki turun eşlendirmesi doğru sonuca göre yapılır.

İşte satrançta bilmeyenlerin yönettiği, alkışçılarını yetkin hale getirdiği sistemde bu tür facialar oluyor.

Ancak sporcuların turnuvadan çekilmesini asla doğru bulmuyorum. Mağdur olan tarafın haklılığına gölge düşürür bu tepki.

Eğer olanaklıysa Onur kardeşimize, bu dostumuza çocuklarını tekrar turnuvaya geri döndürmesini öneriyorum.

Sporculara geçmiş olsun diyorum. Sakın satranççılar bu şekilde diye düşünmesinler. Bunlar satranççı olmayan yolcular. Biz hancılar asla sporumuza bunu yapmayız. Siz asla satrançtan vazgeçmeyin!

Mesajlar

Onur Başar’ın mesajı

32 SPORCU İLE BAŞLADIK 0 SPORCU İLE TAMAMLADIK….
Saygıdeğer satranç camiası
Sizlere 7-8 Ekim de İsparta ilinde ilköğretim haftası satranç turnuvasında başımızdan geçen bir olayı paylaşmak istiyorum. Turnuvaya 32 sporcu ile katıldık 0 sporcu ile tamamladık. Turnuvanin 5 .Turunda 8 yaş da yarışan sporcumuz maçı kazanmıştır . Ancak sonuç listesinde bu sonuç tam tersi yazılmıştır. Itiraz süresi içerisinde bashakem odasına gidip durumu izah ettik bashakem ise maçı incelemeye alalım deyip analiz masasına gittik. Ve analiz sonucunda sporcumuzun rakibini mat ettiği görülmüş ve ispat edilmiştir. Ve devamında itirazimizi da yazili olarak analizden hemen sonra yaptik. Ancak turnuva Bashakemligi sonucu değiştirmemistir. İtirazimizi; dilekçemizi itiraz süresinde vermediğimizi iddaa ederek red etmiştir. Bu durum karşında, sporcumuzlara turnuva alanında adil olmayan ve haksız muamele yapıldığını gördüğümüz için Hamle Satranç Merkezi olarak 32 sporcumuzu son turdan önce çekmiş bulunmaktayız. Turnuvanin başhakeminin il temsilcinin yetkilisi olduğu kulübün antrenörü olduğunu bilmekteyiz.Verilen kararın tamamen taraflı yaklaşıldığını ve sporcumuzun hak ihlaline uğradığını düşünmekteyiz.Turnuva hakeminin maç sonunda sonuçların nasil alındığına dair bir bilgisi olmadığını düşünmekteyiz. Isparta satrancı için artık her geçen gün endişe duymaktayız. İlgili makamlardan ilimizde çocuklarımızın oynayacağı sağlıklı bir turnuva ortamının sağlanmasını istemekteyiz. Isparta da olan bu olayların her turnuva da olduğunu gormekte fakat herhangi bir değişim olmadığını görmekteyiz.
Yine de yapılan bu haksızlığin itirazini da gerekli yetkililere yapacağımızı bildirmek isteriz.

Mine Kiraz’ın mesajı

ISPARTA ÖDÜLLÜ İLKÖĞRETİM HAFTASI SATRANÇ TURNUVASI… VE GERİDE KALANLAR
Öncelikle gerçek satranç severleri ve bizlere destek verenleri tenzih ediyorum….
İlimizin değerli hakemleri 3 gündür sabah 08.00 akşam 21.00 bu turnuvada görev aldı. Üstelik 2016 Aralık ayından bu yana şimdiye kadar turnuvalarda görev alan hakemlerimizin hiçbiri henüz hakemlik ücreti almadı. Yani tamamen gönüllülük esasıyla görev kabul ettiler.
Henüz turnuva başlamadan dahi turnuvamız şikayet edildi. Turnuva başladığından itibaren maalesef bir grup var ki sürekli açık arama peşindeydi. Hakemlerimiz ciddi anlamda göz hapsinde psikolojik baskı altında idame ettiriyorlar görevlerini. Sonra; iki sporcu maç sonuçlarını karşılıklı yazıyor notasyonlarına imzalarını atıyorlar ve turnuvadan çıkıyorlar. İtiraz süresinin dolmasının ardından sporcuların antrenörü itiraz ediyor. Sporcuların her ikisi de sonucu ters yazmış. Sporcular bizzat gelmediği ve itiraz süresinin dolması nedeniyle başhakem herhangi bir düzeltme yapamıyor. Bunun ardından kulüp yöneticisi sporcularını turnuvadan çekiyor. Ardından yanına avukat alarak hakem odasına girerek 5 kişi ile birlikte hukuki işlem yapmaya kalkıyorlar. Tartışma ortamı hazırlıyorlar. Tüm bunların hepsi hakemlerimizin sonuçları yazdığı ve turnuva hazırlığı yaptığı hakem odasında gerçekleşiyor.
Hakemlerimizin tüm moral ve motivasyonlarını yok ediyorsunuz. Tüm bunlara rağmen hakemlerimiz kimseye sesini yükseltmeden turnuvayı tamamlıyor, ödül törenine geçiyoruz. Final sıralamanın birinde yanlışlık yapılıyor. Hakemimiz kibar bir dille tamam beyfendi birazdan bakalım diyor ama maalesef rencide edici tavırla karşılık görüyor.
HAKEMLERİMİZİN SAKİNLİK VE HUZUR İÇERİSİNDE GÖREV YAPMALARINA ENGEL OLUYOR VE HATA YAPMALARINA SEBEP OLUYORSUNUZ. NE HAKKINIZ VAR İNSANLARI BU KADAR HUZURSUZ ETMEYE
VAZGEÇİN
Şuanda turnuvalarda görev alan hakemlerimiz Isparta’da gelmiş geçmiş en vicdanlı en beyfendi, hanımefendi en fedakar hakem grubu. Hepsinin de arkasındayım ve gönülden teşekkür ediyorum.
Bizler aynı doğrultuda ve herkesin bildiği doğrularla görev yapmaya devam edeceğiz. Bizler Isparta Satranç Sporcusuna hizmet etmeye devam edeceğiz. Keşke yaptığınızdan sadece biz zarar görsek, sizler çocuklarımıza, çocuklarınıza zarar veriyorsunuz.
Federasyonumuzun bana olan güvencini de hiçbir zaman sarsmayacağım. İlimizde satrancın gelişmesine kimse mani olamayacak.
Mine KİRAZ
Isparta Satranç İl Temsilcisi

Devam edecek. Isparta’ya geri döneceğiz…